Jak słodko jest handlować

3. Trudnej sztuki negocjacji można się uczyć tylko tam, gdzie jest ona uprawiana, czyli w cywilizacji zachodniej. Islam z zasady z nikim nie negocjuje. Carska, czerwona czy putinowska Rosja zna tylko język dominacji i uległości. Iluż z nas próbowało się z Rosją układać... Stanisław August, Zajączek, Wielopolski, Sikorski, Mikołajczyk. Za każdym razem kończyło się fatalnie. Rosja nie toleruje partnerów, partnerów obraca w poddanych. Rosja nie dotrzymuje honorowych zobowiązań, przekonało się o tym boleśnie szesnastu przywódców Polski podziemnej. Honor jest bowiem wytworem cywilizacji rycerskiej. Cywilizacja rosyjska, o mongolskich korzeniach, zawsze była despotią. 4. Od kilkunastu lat nadrabiamy zaległości, w tym uczymy się trudnej sztuki dyplomacji. Wielokrotnie przyszło nam płacić frycowe. Uwiedzeni urokiem kanclerza Kohla i jego autentyczną sympatią do Polski, zaniedbaliśmy wpisania do traktatu polsko-niemieckiego kilku ważnych spraw. I teraz dają one o sobie boleśnie znać, jak choćby rewindykacja prywatnych majątków, które Niemcy zostawili na Wschodzie. Zapatrzeni w Amerykę, nie wynegocjowaliśmy z góry rekompensaty za wyprawę do Iraku, a kiedy upomnieliśmy się o swoje, zobaczyliśmy zdziwioną minę prezydenta Busha. Będąc w przedpokoju Unii Europejskiej, daliśmy się wyimpasować z Konwentu Giscarda d’Estainga. Pretekstem była ponoć agenturalna przeszłość „naszego” człowieka w konwencie, Józefa Oleksego. 5. Zrozumieliśmy zatem, że należy kochać sojuszników jak brata, ale