ŻOŁNIERZE WYKLĘCI

Fizyczna eksterminacja żołnierzy antykomunistycznego podziemia nie wystarczyła komunistom, wiedzieli bowiem, że z ofiary ich życia może w przyszłości powstać mit, z którego nowe pokolenia Polaków będą czerpały siłę do walki z komuną. I właśnie dlatego ciała zgładzonych partyzantów grzebano potajemnie, by nie został po nich nawet krzyż na mogile, a propaganda przedstawiała ich jako pospolitych bandytów i patologicznych morderców. Jednak mimo to wielu dowódców antykomunistycznego podziemia pozostało na zawsze legendą polskiego oporu przeciwko sowietyzacji kraju.

Dopiero po 1989 r. powoli zaczęła przebijać się do opinii publicznej prawda o bohaterach ostatniego Narodowego Powstania, lecz nawet w wolnej Polsce potrzeba było ponad 20 lat, by mogli zostać upamiętnieni, tak jak na to zasłużyli – świętem państwowym ku ich czci, Narodowym Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Zaiste, piękny to, choć spóźniony gest. Niemniej bardzo potrzebny, kiedy nawet jeszcze dziś trudno jest przebić się z wiedzą o nich do nowych pokoleń. A przecież jesteśmy to winni ludziom, którzy 65 lat temu, decydując się na walkę zbrojną, odrzucili możliwość egzystencji pod rządami kolaborantów. Tym, którzy w obronie naszej niepodległości, tradycji i wiary, do komunistów po prostu strzelali. 

kpt. Zdzisław Broński „Uskok”, ostatni dowódca oddziałów partyzanckich na Lubelszczyźnie

Janina Wasiłojć-Smoleńska „Jachna”, sanitariuszka 5.