Ktoś nam zostawił drwa, sól i zapałki…

„Planeta Piołun” ukraińskiej pisarki Oksany Zabużko ukazała się w Polsce w najlepszym możliwym czasie. Pisarka przekonuje, że wbrew już ponadstuletnim wysiłkom Rosji, która chce uczynić niewolników ze wszystkich mieszkańców ziem, do których rości sobie pretensje, nie jest ona niepokonana. Jest słaba i bezsilna, o ile człowiek, który ma z nią jakąkolwiek styczność, nie godzi się być jej narzędziem. Putin usiłuje cały świat wciągnąć do swojego domu wariatów” – mówiła przebywająca od początku wojny w naszym kraju ukraińska pisarka, Oksana Zabużko, w wywiadzie radiowym. „A to pomylenie umysłowe można przecież dobrze sprzedać na Zachodzie. Od tego jest KGB”.

Jedną z najbardziej intrygujących cech twórczości pisarki jest fakt, że zdołała już kilkanaście lat temu wyraźnie przewidzieć, co będzie się działo w jej kraju dzisiaj. Bez szczegółów geopolityczno-militarnych, lecz precyzyjnie co do istoty: że będzie to walka na śmierć i życie o duszę człowieka, który nie zgodzi się na ten rodzaj polityki (także w dużej mierze kultury, gospodarki), który uprawia świat pod dyktando Rosji. Bez powrotu Zachodu do podstawowych zasad i kryteriów moralnych nie będzie też mowy o pokonaniu moskiewskiego satrapy.

Diagnozy Oksany Zabużko zawarte w jej ostatnim, wydanym właśnie w Polsce, zbiorze esejów „Planeta Piołun”, są wypowiadane mocnym, miejscami kategorycznym głosem. Poparte studiami filozoficznymi, historycznymi, geograficznymi, literaturoznawczymi,