Rzecz o człowieku szalonym

Esej historyczny „Reytan. Upadek Polski” Jarosława Marka Rymkiewicza ukazał się w 2013 roku. Dekadę później został wznowiony nakładem Evviva L’arte. Ponura książka, pisana w posmoleńskich latach, opowiada o tragicznej postaci posła województwa nowogródzkiego na Sejm Rozbiorowy w Warszawie. Jak zwykle u myśliciela historia zazębia się z mitem, a żądanie krwi wrogów i zdrajców przenika głęboko do rozważań o narodzie, państwie i polityce.

We współczesnym polskim myśleniu instytucja eksperta jest świadectwem cywilizacyjnej modernizacji na zachodnią modłę. Eksperci od ekonomii, gospodarki, socjologii, politologii, kultury i popkultury, technologii objaśniają nam świat. Zostawmy na boku rozważania, czy bliżej im do fałszywych proroków, kupców w świątyniach czy rajfurek wystawiających na sprzedaż łatwe idee. Byłoby nieuczciwością stawiać w jednym szeregu ludzi rzetelnych, choć o zdecydowanych branżowych horyzontach, z sofistami naszych czasów. Istotniejsze jest coś innego – stopniowe obumieranie tradycji bardów, myślicieli, wieszczów, wajdelotów. Kojarzona z wydrwioną humanistyką, produkującą rzekomo masę bezrobotnych absolwentów, jedna z najważniejszych intelektualnie polskich tradycji romantycznych niknie na naszych oczach.

Starzy myśliciele nie mają charyzmatycznych następców – nie ma po temu warunków i możliwości. Postinteligencja woli ekspercki żargon, ekonomiczny przekaz dnia i guru social mediów. Akademia hoduje ostrożnych w sądach grantobiorców. Papierowe