Literatura kontra reżim. Przypadek Borysa Pasternaka i Olgi Iwińskiej
W 1988 roku, na fali drugiej odwilży gorbaczowowskiej, która przyniosła rozszerzenie swobód obywatelskich i ograniczenie zakazów cenzury w Rosji, Borys Pasternak odniósł swoje pośmiertne zwycięstwo jako pisarz. Oto w kolejnych czterech numerach czasopisma „Nowy Mir” jego „Doktor Żywago” ukazał się po raz pierwszy w oficjalnym obiegu wydawniczym.
Walki z kłamstwem, wynaturzeniami życia społecznego i politycznego w rosyjskim państwie rządzącym się przemocą podjęła się przede wszystkim literatura […]” – pisze znawczyni wolnej literatury rosyjskiej Krystyna Pietrzycka-Bohosiewicz, wskazując, że w tym kraju pisarz był: „sumieniem narodu, twórcą opinii społecznej, sędzią, filozofem, najwyższą instancją moralną, mistrzem duchowym, prorokiem. Przychodziło mu za to zwykle płacić wysoką cenę: twórców zabijano, zsyłano na katorgę, więziono, obwoływano umysłowo chorymi, zmuszano do emigracji, zaś teksty ich utworów kaleczyli głupi, najczęściej, cenzorzy”. Wśród skazanych na zesłanie znaleźli się m.in. Aleksander Puszkin, Michaił Lermontow i Fiodor Dostojewski, do emigracji zmuszono Iwana Turgieniewa i Aleksandra Hercena, a Piotra Czaadajewa zamknięto w szpitalu psychiatrycznym.
Polowanie na pisarzy
Nic jednak nie mogło się równać z epoką stalinizmu, w której władza radziecka dążyła do całkowitego unicestwienia twórców literatury niezgodnej z ideologią państwa totalitarnego. Narzucający ludziom pióra tematy i metody tworzenia realizm socjalistyczny sprawił, że
Artykuł dostępny tylko dla subskrybentów
SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów www.panstwo.net
Masz już subskrypcję? Zaloguj się
- Możliwość odsłuchiwania artykułów gdziekolwiek jesteś [NOWOŚĆ]
- Dostęp do wszystkich treści bieżących wydań "Nowego Państwa"
- Dostęp do archiwum "Nowego Państwa"
- Dostęp do felietonów on-line
* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas [email protected]
W tym numerze
-
Katastrofy naturalne są dla człowieka, jako świadka tych wydarzeń, sprawdzianem jego człowieczeństwa, a na polu społecznym są sprawdzianem jego integracji i woli działania na rzecz dobra wspólnego...
Upiory znad Jeziora Kortowskiego
Historia Kortowa jest przykładem tego, do czego prowadzi antychrześcijańska, totalitarna ideologia. Do czego prowadzi nienawiść, żądza zemsty. Człowiek bez Boga, wartości staje się zwierzęciem,...Nadzieja wśród ruin – Mosul siedem lat po wojnie
Odbudowa Mosulu postępuje. Odtworzono niezbędną infrastrukturę, trwa również odbudowa starego miasta. Przed wojną musiało być wyjątkowo piękne, o czym świadczą resztki zdobień drzwi i fasad, które...„Iskra” i „Bruzda” – historia bez happy endu
„Iskra” przez całe swoje życie zmagała się z traumatycznym wspomnieniem brutalnego śledztwa w katowni NKWD w Białymstoku. Oprawcy domagali się, aby dziewczyna wydała swego dowódcę, mjr. „Bruzdę”....Chiny: diabelski przemysł grabieży organów
58-letni Cheng Pei Ming to pierwszy znany obywatel Chin, który ocalał mimo przeprowadzenia na nim procedury przymusowego pobrania organów. Teraz chce, aby świat usłyszał, jakiego zła dopuszcza się...25 lat Putina
W sierpniu 1999 roku Władimir Putin został nie tylko premierem Rosji. Borys Jelcyn namaścił go też na swego następcę. Większość polityków i ekspertów zlekceważyła wówczas kolejny awans byłego oficera...