Obława augustowska 1945 roku

Obława augustowska to największa stalinowska zbrodnia dokonana na Polakach po zakończeniu II wojny światowej. W lipcu 1945 roku na teren Puszczy Augustowskiej wkroczyły liczące około 45 tys. żołnierzy oddziały Armii Czerwonej oraz jednostki 62. Dywizji Wojsk Wewnętrznych NKWD, wspierane przez UB, MO i 160 polskich żołnierzy 1. Praskiego Pułku Piechoty. Ich celem było pojmanie wszystkich tych, którzy nie godzili się z nową sowiecką okupacją i tworzyli antykomunistyczne podziemie niepodległościowe. 

Operacja wymierzona była przede wszystkim w żołnierzy Armii Krajowej Obywatelskiej (AKO), którzy kontynuowali działania rozwiązanej w styczniu 1945 roku Armii Krajowej. Intensywna działalność AKO na ziemiach augustowskiej, suwalskiej i na terenach przyległych była zagrożeniem dla Sowietów, bowiem na tych obszarach komuniści znajdowali się w defensywie, a polskie podziemie miało silną pozycję. Atakowało konwoje wroga, karało zdrajców i popleczników komunistycznego reżimu, broniło okoliczną ludność przed rabunkami i gwałtami ze strony zdemoralizowanych wojsk sowieckich. Rodzimi komuniści, nie mogąc utrzymać władzy na tych obszarach, zwrócili się do „sowieckich sojuszników” o pomoc w likwidacji konspiracji niepodległościowej. Sowieci zaś nie zwlekali z interwencją. Zamierzali utwierdzić swoją pozycję hegemona i porazić swą siłą Polaków, chcąc wpoić im poczucie „nieodwracalności narzuconego porządku i beznadziejności walki o Niepodległą”.