Głosy z sowieckich miejsc kaźni

Gdy 17 września 1939 roku na mocy paktu Ribbentrop-Mołotow Sowieci zdradziecko napadli na Polskę, zajmowane przez nich wschodnie ziemie Rzeczypospolitej stały się przestrzenią zbrodniczej działalności Armii Czerwonej i NKWD. Na terenach tych wnet ruszyła machina terroru. Rozpoczęły się masowe aresztowania i przesłuchania oraz wywózki tysięcy ludzi w głąb Rosji. Celem Stalina stało się unicestwienie polskiej inteligencji jako warstwy przywódczej narodu, tak by Polska nie mogła się już odrodzić.

W marcu 1940 roku w więzieniach NKWD we Lwowie, Równem, Łucku, Tarnopolu, Drohobyczu, Stanisławowie, Brześciu, Pińsku i Baranowiczach Sowieci przetrzymywali ponad 18 tys. polskich obywateli uznanych za „wrogów ludu”. Zgodnie z wolą Józefa Stalina, na mocy rozkazu Ławrientija Berii z 22 marca 1940 roku, 3 tys. ludzi więzionych na terytorium  zachodniej Ukrainy przewieziono do Kijowa, Charkowa i Chersonia, tyle samo przetransportowano z terenów zachodniej Białorusi do Mińska. W tych to właśnie miastach, decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku, doszło do masowych egzekucji, których ofiarą padło 7305 polskich obywateli. W ten sposób dokonała się ta, najmniej zapewne znana i ciągle jeszcze do końca niewyjaśniona, część zbrodni katyńskiej.

A oto jaki obraz Tarnopola z 19 września 1939 roku utrwalił się w pamięci jednego z jego mieszkańców, Stefana Turka, emerytowanego urzędnika skarbowego: „Odgłosy zbliżających