„Zginęliśmy nie darmo”. Józef Piłsudski o powstaniu styczniowym

Józef Piłsudski – „człowiek podziemny, bojownik niestrudzony niepodległości, twórca wspaniałej legendy legionowej, nie mógł przejść obojętnie obok tej najpiękniejszej walki podziemnej i szaleńczej, jaką była szara, smutna epopeja powstania styczniowego” – pisał o nim Jerzy Jodłowski w „Głosie Literackim” (1928). W istocie tradycja roku 1863 stanowiła od lat młodzieńczych obiekt szczególnej fascynacji i głębokiej refleksji przyszłego Naczelnika Państwa.
Urodzony kilka lat po klęsce narodowego zrywu, należał Piłsudski do pokolenia, które „z leśnych grobów powstańczych żywot swój poczęło”. Zbrojne wystąpienie styczniowe było przedmiotem jego dogłębnych studiów historycznych, które prowadził w różnych okresach swojego życia, zwłaszcza zaś przed wybuchem I wojny światowej (1912–1914), a potem po odzyskaniu niepodległości, w zaciszu sulejowskiego dworku (1923–1926). Na początku lat 20. podjął się nawet próby powołania do istnienia katedry historii powstania styczniowego na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, którą sam zamierzał objąć.
22 stycznia 1863W imponującym dorobku pisarskim Józefa Piłsudskiego szczególne miejsce zajmują prace poświęcone powstaniu styczniowemu, spośród których swą oryginalnością i zarazem głębią analityczną wyróżnia się popularnonaukowy szkic historyczny o wymownym tytule „22 stycznia 1863”. Mówi o przygotowaniach do powstania, o burzliwych wypadkach nocy styczniowej i o pierwszych dniach walki, w których



Artykuł dostępny tylko dla subskrybentów
SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów www.panstwo.net
Masz już subskrypcję? Zaloguj się
- Możliwość odsłuchiwania artykułów gdziekolwiek jesteś [NOWOŚĆ]
- Dostęp do wszystkich treści bieżących wydań "Nowego Państwa"
- Dostęp do archiwum "Nowego Państwa"
- Dostęp do felietonów on-line
* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas prenumerata@swsmedia.pl
W tym numerze
-
Kreml jako sukces przedstawi nawet minimalne zyski terytorialne. Obawiam się, że za tym szłoby dalsze zmiękczanie granic NATO i rozbicie UE. Putin umie prowadzić politykę bardzo ryzykowną, na co...
Pokolenie płatków śniegu
Około 2010 roku „płatkami śniegu” zaczęto powszechnie nazywać młodych ludzi z generacji Z, czyli osoby urodzone po 1995 roku do mniej więcej 2012 roku. Są przekonanymi o swej wyjątkowości...Bicie bolszewika ważniejsze od igrzysk olimpijskich
29 czerwca 1920 roku rozegrany został mecz, który przeszedł do historii jako „mecz o polski Śląsk”. Z niemiecką drużyną Beuthen09, mistrzem Górnego Śląska, wzmocnionym bramkarzem reprezentacji...Historię powstania w getcie opowiadali ci, którzy ocaleli
Był poniedziałek 19 kwietnia 1943 roku, początek Wielkiego Tygodnia – w chrześcijańskich domach trwały przygotowania do świąt Wielkanocy, w domach żydowskich była to wigilia święta Paschy. Wczesnym...Japoński rzeźbiarz i jego odpowiedź na cancel culture
Gdy 25-letni Etsuro Sotoo stanął w 1978 roku przed niedokończoną świątynią Sagrada Familia, wiedział już, że znalazł cel swojego życia. Zdecydował, że zostaje w Barcelonie i że zatrudni się jako...Milicja Obywatelska w pogoni za świętością
„Święty” to nie tylko duchowe rozterki PRL-owskiego milicjanta z prowincji zderzonego z tysiącletnią historią Kościoła, lecz także sprawnie oddający realia epoki i dobrze nakręcony dramat kryminalny...