Rosja w pismach Józefa Piłsudskiego
Imponującą spuściznę pisarską Józefa Piłsudskiego, zebraną w dziesięciu obszernych tomach jego pism (wyd. 1937), przenika myśl o Polsce, o jej niewoli, buncie i akcie wybicia się na niepodległość, o odradzaniu życia państwowego i twórczej pracy dla odbudowy Rzeczypospolitej. Wiele spośród tekstów Marszałka, w tym zwłaszcza jego publicystyka, szkice historyczne, „Moje pierwsze boje”, „Rok 1920”, nabiera dziś, w obliczu zbrojnej napaści Rosji na Ukrainę, szczególnej aktualności.
Piłsudski przemawia do nas jako przenikliwy i dalekowzroczny analityk odwiecznych mechanizmów ścierania się tyranii z wolnością. Mówi o władczej Rosji, jej polityce podbojów i aparacie ucisku wymierzonym w ujarzmione przez nią narody. Uświadamia zarazem, że walka z rosyjskim despotyzmem jest możliwa i może zakończyć się zwycięstwem, które według Naczelnego Wodza Bitwy Warszawskiej „w trzech czwartych zależy od siły i postawy moralnej wojska i społeczeństwa, a w jednej czwartej od przygotowania pod względem technicznym”.
Niewola
Piłsudski miał głęboką świadomość, jak skuteczną bronią w walce z zaborcą jest wolne słowo, które przeciwstawia się despotyzmowi, wzywa do społecznego ładu opartego na ideałach demokratycznych, a rozpalając skrywane w zniewolonych uczucia patriotyczne, wiedzie do czynu niepodległościowego. Toteż po powrocie z syberyjskiego zesłania (1892) niemal od razu związał się z działającym pod auspicjami PPS konspiracyjnym
Artykuł dostępny tylko dla subskrybentów
SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów www.panstwo.net
Masz już subskrypcję? Zaloguj się
- Możliwość odsłuchiwania artykułów gdziekolwiek jesteś [NOWOŚĆ]
- Dostęp do wszystkich treści bieżących wydań "Nowego Państwa"
- Dostęp do archiwum "Nowego Państwa"
- Dostęp do felietonów on-line
* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas [email protected]
W tym numerze
-
To millenium było w Europie inne niż przed tysiącleciem. Dziesięć wieków temu apokaliptyczne nastroje doprowadziły do niezwykłego wrzenia, które przyniosło niepokój królestwom i herezje Kościołowi. W...
Karol Zbyszewski od przodu
Karol Zbyszewski jako historyk interesował się szczególnie XVIII wiekiem, chciał zrozumieć tamte elity, które doprowadziły do upadku potężnego państwa polskiego w środku Europy. Po uzyskaniu...„Dziś Ukraina, jutro Azja” Zbójecki sojusz Kima z Putinem
Zwrot Rosji ku Korei Północnej nie wynika tylko z chęci uzyskania pomocy w wojnie z Ukrainą czy z chęci budowy koalicji państw zdeterminowanych wspólnie walczyć z Zachodem. To również naturalne...Non omnis moriar. O różnych rodzajach nieśmiertelności życia ludzkiego
Oprócz nieśmiertelności, którą można nazwać metafizyczną i która wynika z nieśmiertelności istoty człowieka, czyli z jego duszy, można też wyróżnić inne jej rodzaje, dzięki którym człowiek, kończąc...„Ubrany w szkarłatny ornat ran swoich” Historia św. Andrzeja Boboli, Duszochwata ze Strachociny
„Męczeństwo błogosławionego Boboli: oczy wyłupione, ręce odarte z ciała aż do kości, nos i wargi ucięte, wieniec ze zmoczonych witek, które się kurczą, język wydarty, ofiara leży na gnoju, ciało...Rozczochrane myśli spisane w leniwym cieniu peruwiańskiej wiosny
Nawet najbardziej drobiazgowo przygotowany plan wyjazdu musi mieć pewien margines. Nie tyle błędu, ile wolności na nowe. Na to, co nieprzygotowane. Czego nie da się po prostu przewidzieć. A już na...