WSCHODNI WEKTOR W POLITYCE II RP

Po upadkach militarnych, jakich doznała Rosja w trakcie I wojny światowej, budziła się nadzieja na zmianę statusu politycznego i prawnego narodu polskiego. Gdy wybuchła rewolucja lutowa (1917), gdy do wojny przystąpiły Stany Zjednoczone, zaś jesienią doszło do rewolty bolszewickiej obalającej rządy demokratyczne w Rosji, tylko kwestią czasu stawała się całkowita klęska Rosji, a w dalszej perspektywie również Niemiec. Rosyjskiej anarchii czasów rewolucji Polacy zdołali przeciwstawić ledwo co powstałe, lecz sprawne struktury polityczne, a przede wszystkim militarne. W powszechnej świadomości bardzo mocno tkwiło przekonanie o tym, iż niepodległość odrodzonego państwa polskiego wspiera się przede wszystkim na orężu, dopiero w drugim rzędzie na dyplomacji. Rozstrzygnięcia traktatowe były jedynie zwieńczeniem tych na polu bitewnym. Gdyby zaufać dyplomatom, Wielkopolska, Śląsk oraz znaczna część Kresów Wschodnich znalazłyby się poza granicami II Rzeczypospolitej. Tylko klęska sąsiadów, w tym szczególnie Rosji, dawała gwarancję zachowania państwowości polskiej. Czerwona zaraza Spośród nacji europejskich Polacy byli jedną z pierwszych, która w pełni i bezpośrednio doświadczyła następstw pojawienia się państwa komunistycznego. Tego, które nie respektowało żadnych postanowień traktatowych, ignorowało wszelkie konwencje wojskowe, traktującego ludność cywilną na równi z żołnierzami, a tereny podbite jako przestrzeń dla swobodnego łupiestwa. Według marszałka