Stany Zjednoczone Rzeczypospolitej
Atak monarchii absolutnych na Rzeczpospolitą był próbą zapobieżenia stworzeniu polskich Stanów Zjednoczonych w sercu Europy. Do dziś jednak ta idea żyje w Polakach i może być atrakcyjna dla innych nacji w starciu z rosyjskim totalitaryzmem. USA jest państwem unikatowym pod względem konstrukcji. Nacje wyznające różne religie i pochodzące z kultur całkowicie odmiennych stworzyły spójny, dynamicznie rozwijający się kraj. Jedną z przyczyn sukcesu Stanów Zjednoczonych była forma organizacyjna gwarantująca zachowanie pewnej odrębności mniejszym państwom, które je tworzyły. Amerykanie mieli też sporo szczęścia. Zbudowali swój kraj w miejscu, w którym nie zagrażała im żadna licząca się potęga lądowa. Oddalenie od europejskich monarchii pozwoliło USA przetrwać momenty początkowych kryzysów związanych z tworzeniem ostatecznej koncepcji państwa. Takiego szczęścia nie miała I Rzeczpospolita. To właśnie tutaj powstała koncepcja budowy pierwszych „stanów zjednoczonych”. Istotą tej struktury była federacja różnych narodów pod wspólnym berłem. Budowę Rzeczypospolitej zapoczątkował sojusz polsko-węgierski, później przekształcony w unię polsko-litewską. Książę Litwy ożeniony z węgierskiego pochodzenia polską królową stanął na czele największego państwa w Europie. O mały włos Jagiełło zostałby także królem Czech. Tylko obawa przed reakcją Rzymu, zwalczającego ruch czeskich husytów, zablokowała stworzenie państwa ogarniającego prawie połowę Europy.
To, co jednak
Artykuł dostępny tylko dla subskrybentów
SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów www.panstwo.net
Masz już subskrypcję? Zaloguj się
- Możliwość odsłuchiwania artykułów gdziekolwiek jesteś [NOWOŚĆ]
- Dostęp do wszystkich treści bieżących wydań "Nowego Państwa"
- Dostęp do archiwum "Nowego Państwa"
- Dostęp do felietonów on-line
* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas prenumerata@swsmedia.pl
W tym numerze
-
Zarówno życie Mabel Tolkien, jak i jej syna, J. R. R. Tolkiena, przepełnione było nadzieją, jaśniejącą wśród ciemności cierpień. Mabel Tolkien, wbrew wszystkim przeciwnościom życiowym, w heroiczny...
Pekin chce partnerstwa z Putinem i armii gotowej do wojny
Tegoroczne obrady parlamentu w Chinach to konsolidacja władzy prezydenta Xi Jinpinga, zapowiedź głębszego partnerstwa z Rosją i większych wydatków na armię. Co roku na wiosnę w Pekinie zbiera się...Cud kameruńskiej Drogi Krzyżowej
Największe cuda dzieją się zwykle po cichu. Schowane przed uwielbiającym jazgot i rumor światem. W małych miasteczkach. W kątach zapomnianych izdebek. W kolorycie codzienności zwykłych ludzi. Choćby...Obozu niepodległościowego nie stać na plastikowego przywódcę
III RP nie należy do tych szczęśliwych państw, w których prawica rywalizuje z lewicą i spiera się z nią o kwestie społeczne, gospodarcze czy ideologiczne. U nas obóz polski rywalizuje z antypolskim....Biłgoraj 1989. Fragment większej całości. Dokończenie
Gdyby nie przyroda zarastająca z jakimś radosnym rozpasaniem miasto, Biłgoraj wyglądałby na smutny i opuszczony. Nie ożywiają go witryny nędznych sklepów. Wieczorami z cichnącym gwarem ulicy miesza...Powrót marksisty. Jak Daniel Ortega niszczy Kościół katolicki w Nikaragui
Od stycznia 2007 roku Daniel Ortega utrzymuje władzę w Nikaragui poprzez sfałszowane wybory i eliminację limitów kadencji prezydenckiej. Zniszczył opozycję polityczną, stłumił protesty studenckie,...