Stany Zjednoczone Rzeczypospolitej
Atak monarchii absolutnych na Rzeczpospolitą był próbą zapobieżenia stworzeniu polskich Stanów Zjednoczonych w sercu Europy. Do dziś jednak ta idea żyje w Polakach i może być atrakcyjna dla innych nacji w starciu z rosyjskim totalitaryzmem. USA jest państwem unikatowym pod względem konstrukcji. Nacje wyznające różne religie i pochodzące z kultur całkowicie odmiennych stworzyły spójny, dynamicznie rozwijający się kraj. Jedną z przyczyn sukcesu Stanów Zjednoczonych była forma organizacyjna gwarantująca zachowanie pewnej odrębności mniejszym państwom, które je tworzyły. Amerykanie mieli też sporo szczęścia. Zbudowali swój kraj w miejscu, w którym nie zagrażała im żadna licząca się potęga lądowa. Oddalenie od europejskich monarchii pozwoliło USA przetrwać momenty początkowych kryzysów związanych z tworzeniem ostatecznej koncepcji państwa. Takiego szczęścia nie miała I Rzeczpospolita. To właśnie tutaj powstała koncepcja budowy pierwszych „stanów zjednoczonych”. Istotą tej struktury była federacja różnych narodów pod wspólnym berłem. Budowę Rzeczypospolitej zapoczątkował sojusz polsko-węgierski, później przekształcony w unię polsko-litewską. Książę Litwy ożeniony z węgierskiego pochodzenia polską królową stanął na czele największego państwa w Europie. O mały włos Jagiełło zostałby także królem Czech. Tylko obawa przed reakcją Rzymu, zwalczającego ruch czeskich husytów, zablokowała stworzenie państwa ogarniającego prawie połowę Europy.
To, co jednak



Artykuł dostępny tylko dla subskrybentów
SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów www.panstwo.net
Masz już subskrypcję? Zaloguj się
- Możliwość odsłuchiwania artykułów gdziekolwiek jesteś [NOWOŚĆ]
- Dostęp do wszystkich treści bieżących wydań "Nowego Państwa"
- Dostęp do archiwum "Nowego Państwa"
- Dostęp do felietonów on-line
* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas [email protected]
W tym numerze
-
„Po latach od upadku systemu hitlerowskiego, gdy prawie cała konkretna treść kłamstw tego systemu uległa zapomnieniu, trudno niekiedy oprzeć się wrażeniu, że zakłamanie stało się integralną częścią...
Maurycy Beniowski. Człowiek, który pokonał carską Rosję
Wrześniowego dnia 1771 roku wielkie poruszenie w portugalskiej kolonii Makau na południowo-wschodnim wybrzeżu Chin wywołało wpłynięcie do portu Guia tajemniczego statku pod nieznaną nikomu banderą....Europejscy przyjaciele Hamasu
Minęło ponad półtora roku od terrorystycznego ataku Hamasu na Izrael. Wydaje się to być już wystarczającym interwałem czasowym, żeby spróbować pokrótce odpowiedzieć na dwa pytania. Po pierwsze – co...Jakiej chcemy starości? Między samotnością a piękną starością
Starzenie się społeczeństwa europejskiego, niski przyrost naturalny oraz problemy osób starszych i tego, jak zapewnić im dobrą starość, są poważnymi wyzwaniami, z którymi musi zmierzyć się...Pamięć wileńskich rojstów
Powieść „Rojsty” Tadeusza Konwickiego jest jedną z najbardziej obrzydliwych książek w polskiej literaturze, która w sposób niezwykle zafałszowany przedstawia tragiczny fragment polskiej historii...Trumpa gra w szachy z Persami
Rozbrojenie programu atomowego Iranu to jeden z priorytetów Donalda Trumpa. Prezydent USA zarządził politykę „maksymalnej presji”, aby osłabić reżim ajatollahów gospodarczo i zmusić do ustępstw. Nie...