Wsparcie dla mediów Strefy Wolnego Słowa jest niezmiernie ważne! Razem ratujmy niezależne media! Wspieram TERAZ » x

Stany Zjednoczone Rzeczypospolitej

Dodano: 04/10/2013 - Numer 9 (91)/2013

Atak monarchii absolutnych na Rzeczpospolitą był próbą zapobieżenia stworzeniu polskich Stanów Zjednoczonych w sercu Europy. Do dziś jednak ta idea żyje w Polakach i może być atrakcyjna dla innych nacji w starciu z rosyjskim totalitaryzmem. USA jest państwem unikatowym pod względem konstrukcji. Nacje wyznające różne religie i pochodzące z kultur całkowicie odmiennych stworzyły spójny, dynamicznie rozwijający się kraj. Jedną z przyczyn sukcesu Stanów Zjednoczonych była forma organizacyjna gwarantująca zachowanie pewnej odrębności mniejszym państwom, które je tworzyły. Amerykanie mieli też sporo szczęścia. Zbudowali swój kraj w miejscu, w którym nie zagrażała im żadna licząca się potęga lądowa. Oddalenie od europejskich monarchii pozwoliło USA przetrwać momenty początkowych kryzysów związanych z tworzeniem ostatecznej koncepcji państwa. Takiego szczęścia nie miała I Rzeczpospolita. To właśnie tutaj powstała koncepcja budowy pierwszych „stanów zjednoczonych”. Istotą tej struktury była federacja różnych narodów pod wspólnym berłem. Budowę Rzeczypospolitej zapoczątkował sojusz polsko-węgierski, później przekształcony w unię polsko-litewską. Książę Litwy ożeniony z węgierskiego pochodzenia polską królową stanął na czele największego państwa w Europie. O mały włos Jagiełło zostałby także królem Czech. Tylko obawa przed reakcją Rzymu, zwalczającego ruch czeskich husytów, zablokowała stworzenie państwa ogarniającego prawie połowę Europy.

To, co jednak

     
47%
pozostało do przeczytania: 53%

Artykuł dostępny tylko dla subskrybentów

SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów www.panstwo.net

Masz już subskrypcję? Zaloguj się

* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas prenumerata@swsmedia.pl

W tym numerze

  • FOT. ADOBE STOCK

    W demograficznym „punkcie zwrotnym”

    Według badań przeprowadzonych w tym roku przez Centrum im. Adama Smitha, aż 35 proc. młodych Polek i Polaków deklaruje, że nie chce mieć dzieci. Dane GUS-u pokazują, że liczba urodzeń w Polsce...
    Małgorzata Matuszak
  • FOT: WIKIMEDIA

    Wandea, siostra Polski

    „Wandea […] dla całego świata była siostrą Polski i Irlandii... Jej bolesne narodziny odbyły się przy biciu parafialnych dzwonów i warkocie werbli, przy śpiewie nabożnych pieśni na północy.... I tak...
    Ewa Polak-Pałkiewicz
  • fot. Stefan Czerniecki czerniecki.net

    Neapol śladami Maradony

    O Diego Maradonie trudno tu zapomnieć. Wizerunki piłkarskiego bożyszcza znajdziemy w Neapolu niemal wszędzie. Będą na większości turystycznych straganów z pamiątkami. Bo Neapol nadal pragnie zarabiać...
    Stefan Czerniecki
  • FOT: WIKIPEDIA

    Republika, czyli bogactwo myśli

    Nawet w czasach gdy szkoła średnia zapewniała przyzwoite wykształcenie humanistyczne, to jednak polska myśl polityczna pojawiała się tam jedynie w historii kilku postaci, jakby cały dorobek narodowej...
    Jakub Augustyn Maciejewski
  • FOT: IPN(3)

    Dzieci „małego Oświęcimia”

    Obóz koncentracyjny dla dzieci i młodzieży polskiej stworzony został przez Niemców podczas II wojny światowej przy ulicy Przemysłowej w Łodzi. Jako obóz pracy przymusowej nastawiony był także na...
    Agnieszka Kowalczyk
  • FOT. ALEXANDER KAZAKOV / SPUTNIK / KREMLIN POOL/PAP/EPA

    Figury Putina

    Wojna jest zbyt poważną rzeczą, by powierzyć ją wojskowym Georges Clemenceau, premier Francji Już przed laty na demonstracjach antyreżimowych w Rosji – to było dawno temu, gdy jeszcze przychodziły...
    Antoni Rybczyński