Montaż, czyli Francja w sieci KGB

Przez prawie całą zimną wojnę rezydentura sowieckiego wywiadu w Paryżu prowadziła dziesiątki agentów, więcej niż jakakolwiek inna placówka MGB/KGB w Europie Zachodniej. Większość nazwisk zdrajców jest dziś znana dzięki tzw. archiwum Mitrochina. Informacje, jakie ten były pracownik KGB skopiował i wyniósł z siedziby Pierwszego Zarządu Głównego (PZG), pokazują ogromną skalę infiltracji Francji przez Sowietów.

„Sun Tsu powtarza: podczas wojny najlepsze co się może zdarzyć, to opanować kraj nieprzyjacielski nietknięty przez zniszczenia; unicestwienie go to ostateczność. Oto właśnie metoda naszego postępowania we Francji, mój rubinowy Jakubie Mojsiejewiczu” gen. Abdulrachmanow do Pitmana, „Montaż”, Vladimir Volkoff

Część tych informacji, opublikowana pod koniec lat 90. XX wieku w dwóch książkach, napisanych przez Mitrochina wspólnie ze wybitnym brytyjskim znawcą tematu sowieckich służb Christopherem Andrew, wywołała wstrząs w wielu krajach Zachodu. Ale nie we Francji. Tutaj dopiero w ostatnich latach pisze i mówi się na ten temat więcej. Były demaskatorskie publikacje prasowe, była książka napisana przez trzech byłych szefów agencji kontrwywiadu francuskiego. Ostatnio zaś serię artykułów temu zagadnieniu poświęcił lewicowy dziennik „Le Monde”, przy okazji rozliczając się też z własnej niechlubnej zimnowojennej przeszłości.

Francuskie sekrety archiwum Mitrochina

Wasilij Mitrochin (1922–2004) był odpowiedzialny za przeniesienie archiwów Pierwszego