Czym jest… spokój

Wydaje się, że w naszych czasach powszechnego pędu, dążenia do osiągnięć, pogoni za karierą i nacisku, aby mieć więcej oraz chcieć więcej, kultywowanie spokoju jest mało możliwe. Jednak coraz więcej osób szuka „oddechu” i widzi w nim ucieczkę oraz ratunek przed chaosem współczesnego świata. Jego wartość podkreślają nawet potoczne określenia: „chcę mieć święty spokój”, „daj mi spokój”. Czymże jednak on jest? Rozumiemy go przede wszystkim jako stan wewnętrzny człowieka, ale możemy również określać go jako cechę zachowania czy pewne doświadczenie płynące z poczucia harmonii z otoczeniem.

Znaczenie spokoju w ludzkim życiu podkreślane było już w starożytnej Grecji, głównie w epoce hellenistycznej. Cenione było wówczas pojęcie ataraksji, oznaczające – w definicji negatywnej – brak zamętu i niepokoju, a jako pozytywne doznanie właśnie spokój oraz pewną niewzruszoność i równowagę duchową. Ataraksję, czyli spokój, przypisywano mędrcom jako cechę ich osobowości i zachowania. Człowiek mądry nie ulega bowiem naciskom rzeczywistości i własnym popędom, zachowując spokój, który świadczy o równowadze umysłu, a ta o jego sile. Tylko ludzie dysponujący siłą duchową mogą się oprzeć skrajnym emocjom, które często towarzyszą ludziom nie tylko w obliczu kryzysów życiowych, lecz także gwałtownie zmieniającego się na lepsze losu. Tak opisana ataraksja mogła przyjmować w starożytności różne znaczenia i mieć różną wartość zależnie od szkoły filozoficznej.

Niewątpliwie najbardziej