Czym jest… nienawiść

Nienawiść to na wskroś ludzka, silna emocja, która – jeśli nie jest kontrolowana – potrafi przejąć władzę nad człowiekiem i nim kierować. Może mieć charakter zarówno indywidualny, jak i grupowy – zawładnąć jedną osobą, ale też spajać całą grupę, nadając jej tożsamość; może być skierowana przeciw jednej osobie, ale też sięgać zbiorowości: grup ludzi, społeczeństw, kultur. Jest ogromną siłą, zawsze jednak niszczącą, związaną z destrukcją, niechęcią i wrogością. Jak pisze André Glucksmann: „Nienawiść nie jest ani wypadkiem przy pracy, ani przytrafiającym się gdzieś po drodze błędem. To fundamentalne pragnienie niszczenia, przepaść rozwierająca się pod stopami, wyczuwalna przez skórę otchłań, która nie znajduje się za nami, ale w nas i wokół nas. To radykalna i wywrotowa negatywność”.

Max Scheler przeciwstawia nienawiść miłości. Obie są aktami duchowej preferencji. Miłość jest praaktem, czyli aktem podstawowym, fundamentem świadomości gruntującym życie emocjonalne i intelektualne człowieka, dzięki któremu otwieramy się na inne wartości. Nienawiść jest jej przeciwieństwem – ona życie emocjonalne i intelektualne tego gruntu pozbawia, sprawiając, iż człowiek nie potrafi otworzyć się na wartości, postrzega je w zupełnie przeinaczony sposób. Miłość kieruje wzwyż, ku najwyższym wartościom i byciu wyrazicielem tych wartości, nienawiść – ściąga w dół, ku negacji tego, co wartościowe. Akty nienawiści stają się w ten sposób nośnikiem zła. Miłość rozszerza