Ostatni szlachcic Wielkiego Księstwa Litewskiego
Polska bez Wilna, Grodna, Mińska, Bobrujska, Nowogródka, Krzemieńca, Lwowa nie jest już dawną Rzeczpospolitą. Utrata Kresów Wschodnich – najpierw części w 1921 roku, a później w 1945 roku już całości – sprawiła, że zostaliśmy pozbawieni wyjątkowych źródeł polskości, a tym samym i tożsamości. Polskim pisarzom emigracyjnym, wygnańcom z ojczystej ziemi, przypadł szczególny obowiązek dbania o zachowanie pamięci o utraconych Kresach Wschodnich dla przyszłych pokoleń. Jednym z nich był Michał Kryspin Pawlikowski.
Michał Kryspin Pawlikowski pochodził z tych samych stron co Florian Czarnyszewicz – ze wschodniej Białej Rusi, Mińszczyzny, ziemi położonej na lewym brzegu rzeki Berezyny. Pawlikowski urodził się w 1893 roku, był o siedem lat starszy od Czarnyszewicza. Obaj pozostawili po sobie niezwykle cenne literackie świadectwa swoich rodzinnych stron. Czarnyszewicz jest autorem czterech biograficznych powieści; pierwsza, najbardziej znana, „Nadberezyńcy”, ukazała się w 1942 roku w Buenos Aires. Pawlikowski opublikował na emigracji dwie autobiograficzne powieści: w 1959 roku w Londynie „Dzieciństwo i młodość Tadeusza Irteńskiego”, a w 1965 roku nakładem paryskiej „Kultury” została wydana jej kontynuacja „Wojna i sezon”.
Czarnyszewicz patrzył na swoją małą ojczyznę znad Berezyny z pozycji drobnego szlachcica zaściankowego, w powieści używał oryginalnego, nieco archaicznego języka mieszkańców szlacheckich kresowych zaścianków, który dzisiaj jest już
Artykuł dostępny tylko dla subskrybentów
SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów www.panstwo.net
Masz już subskrypcję? Zaloguj się
- Możliwość odsłuchiwania artykułów gdziekolwiek jesteś [NOWOŚĆ]
- Dostęp do wszystkich treści bieżących wydań "Nowego Państwa"
- Dostęp do archiwum "Nowego Państwa"
- Dostęp do felietonów on-line
* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas prenumerata@swsmedia.pl
W tym numerze
-
Katastrofy naturalne są dla człowieka, jako świadka tych wydarzeń, sprawdzianem jego człowieczeństwa, a na polu społecznym są sprawdzianem jego integracji i woli działania na rzecz dobra wspólnego...
Upiory znad Jeziora Kortowskiego
Historia Kortowa jest przykładem tego, do czego prowadzi antychrześcijańska, totalitarna ideologia. Do czego prowadzi nienawiść, żądza zemsty. Człowiek bez Boga, wartości staje się zwierzęciem,...Nadzieja wśród ruin – Mosul siedem lat po wojnie
Odbudowa Mosulu postępuje. Odtworzono niezbędną infrastrukturę, trwa również odbudowa starego miasta. Przed wojną musiało być wyjątkowo piękne, o czym świadczą resztki zdobień drzwi i fasad, które...„Iskra” i „Bruzda” – historia bez happy endu
„Iskra” przez całe swoje życie zmagała się z traumatycznym wspomnieniem brutalnego śledztwa w katowni NKWD w Białymstoku. Oprawcy domagali się, aby dziewczyna wydała swego dowódcę, mjr. „Bruzdę”....Chiny: diabelski przemysł grabieży organów
58-letni Cheng Pei Ming to pierwszy znany obywatel Chin, który ocalał mimo przeprowadzenia na nim procedury przymusowego pobrania organów. Teraz chce, aby świat usłyszał, jakiego zła dopuszcza się...25 lat Putina
W sierpniu 1999 roku Władimir Putin został nie tylko premierem Rosji. Borys Jelcyn namaścił go też na swego następcę. Większość polityków i ekspertów zlekceważyła wówczas kolejny awans byłego oficera...