Józef Piłsudski. Bojownik zakazanego słowa

Józef Piłsudski, który w 1892 roku powrócił z syberyjskiego zesłania, za najważniejsze dla siebie i swoich rodaków uznał przeciwstawienie się carskiej przemocy i dążenie do odzyskania niepodległości. Przeistoczywszy się w człowieka podziemia, jako redaktor konspiracyjnego pisma „Robotnik” (wyd. od 1894 roku), główną bronią w walce z caratem uczynił zakazane słowo drukowane. Pod jego redakcją „Robotnik” stał się nie tylko organem prasowym PPS, lecz przede wszystkim trybuną służącą propagowaniu idei wolnościowych.
We wstępie do swej pierwszej książki „Walka rewolucyjna pod zaborem rosyjskim. Fakty i wrażenia z ostatnich lat dziesięciu”, która znana jest jako „Bibuła” (1903), Piłsudski pisze, że Polacy są „narodem konspiracji i rewolucji”.
„Bibuła”, czyli walka słowemDowodzi tego ich burzliwa przeszłość powstańcza zakończona epopeją 1863 roku, a w jego czasach – intensyfikacja działań antycarskich, które na przełomie XIX i XX wieku stały się na tyle silne, że powstające w zaborze rosyjskim organizacje i kółka konspiracyjne PPS zyskały „powszechne prawo obywatelstwa”. Niewątpliwy wpływ na to wywarła działalność o charakterze wydawniczo-kolporterskim. Dla Polaków pozbawionych swobód politycznych nielegalne publikacje – czasopisma, książki, broszury, odezwy, ulotki – stanowiły skarbnicę niczym nieskrępowanego słowa zaświadczającego o życiu wewnętrznym narodu i jego sile w „potężnym pasowaniu się” z obcą przemocą.
I to właśnie we



Artykuł dostępny tylko dla subskrybentów
SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów www.panstwo.net
Masz już subskrypcję? Zaloguj się
- Możliwość odsłuchiwania artykułów gdziekolwiek jesteś [NOWOŚĆ]
- Dostęp do wszystkich treści bieżących wydań "Nowego Państwa"
- Dostęp do archiwum "Nowego Państwa"
- Dostęp do felietonów on-line
* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas [email protected]
W tym numerze
-
Starzenie się społeczeństwa europejskiego, niski przyrost naturalny oraz problemy osób starszych i tego, jak zapewnić im dobrą starość, są poważnymi wyzwaniami, z którymi musi zmierzyć się...
Pamięć wileńskich rojstów
Powieść „Rojsty” Tadeusza Konwickiego jest jedną z najbardziej obrzydliwych książek w polskiej literaturze, która w sposób niezwykle zafałszowany przedstawia tragiczny fragment polskiej historii...Trumpa gra w szachy z Persami
Rozbrojenie programu atomowego Iranu to jeden z priorytetów Donalda Trumpa. Prezydent USA zarządził politykę „maksymalnej presji”, aby osłabić reżim ajatollahów gospodarczo i zmusić do ustępstw. Nie...Liberalny koniec historii
Jeśliby ktoś zaproponował mi wyrzeczenie się tysiącletniej polskiej tradycji, kultury, historii, mazurków Chopina, pięknych wierszy Mickiewicza, powieści Sienkiewicza, mądrych bajek Krasickiego i ...Niezwykłość życia
„Jestem najpierw żołnierzem, potem kapłanem, a dopiero potem filozofem” – mówił o sobie o. Józef Bocheński. Te słowa oddają hierarchię jego życia, nie były na pewno jakimś jedynie wymyślonym zgrabnym...Dziki putinizm. Jak wojna zmieniła Rosję
„Dzisiejszego Putina można porównać do konstrukcji nośnej domu. Jego rola jest podobna do roli ścian nośnych, na których wszystko spoczywa. W oczach rosyjskich elit, także tych niezadowolonych z ...