Wieczna wojna

Po prawie ośmiu latach zdecydowałem się na drugie wydanie „Testamentu I Rzeczypospolitej”. Dodałem trochę dokumentów i parę informacji związanych z bieżącą sytuacją. Jednak w większości rozdziałów nic nie musiałem zmieniać, bo „Testament...” to książka o geopolityce, a ta tak łatwo się nie zdezaktualizuje.

Światową geopolitykę kreują: geografia, dobra naturalne, szlaki komunikacyjne czy liczba ludności. Geopolitykę naszego regionu stworzyło coś zupełnie innego: nieoczekiwany najazd ludów Wschodu. Czym innym były plemiona słowiańskie przed inwazją Mongołów i czym innym stały się w XIII wieku. Polacy (wtedy bardziej definiowało się nas przez dziedzictwo pierwszych Piastów) i Słowianie Zachodni szybko nasiąkali tradycją Europy Zachodniej, na wschodzie i południu dominowało Bizancjum. Były to kultury trochę różne, ale nie na tyle, by mocno rywalizując ze sobą, nie współpracować – w razie konieczności. Ruś i Polska doświadczały ogromnego rozdrobnienia dzielnicowego, co powodowało rozkwit dworów, ale doprowadziło do słabości zewnętrznej. Dało to pole rozwoju Węgrom i Litwinom, narodom dużo mniejszym, lecz bardziej scalonym. Na tak ukształtowaną Europę Środkową najechali Mongołowie, paląc, niszcząc i mordując. Skłócone narody zaczęły szukać ratunku we współpracy albo poddając się silniejszym ośrodkom. Niecały wiek później rozpoczęło się faktyczne jednoczenie tych terenów (próby zjednoczeniowe trwały nieustannie). Proces jednoczenia doprowadził do