Czym jest... hedonizm

Termin „hedonizm” pochodzi od greckiego słowa „hedone” oznaczającego „przyjemność, rozkosz”. Hedoniści uznawali przyjemność za dobro i źródło szczęścia, w dążeniu zaś do niej i unikaniu przykrości upatrywali cel życia człowieka i motyw jego działań.   W historii filozofii greckiej wyróżnić można dwie, odmienne bardzo, formy hedonizmu. Twórcą pierwszej z nich, którą nazwać można hedonizmem skrajnym, radykalnym, był Arystyp z Cyreny, uznawany za „czarną owcę w gronie sokratyków”. Arystyp i cyrenaicy głosili wyższość przyjemności cielesnych nad wszystkimi innymi, zachęcając innych, by „żyli chwilą”, taka jest bowiem natura  najwyższej, fizycznej przyjemności – chwilowa, obecna tylko w „teraz”. Drugą z form hedonizmu, bardziej umiarkowaną i stonowaną, spotkać można przede wszystkim u Epikura, według którego szczęście osiąga się poprzez rozumowy rachunek przyjemności i korzyści, polega ono zaś na tym, by nie cierpieć cieleśnie i nie doznawać niepokojów duszy. Zaleca on, jako lek na pozbycie się strachu przed tym, co odwiecznie trapi człowieka, „tetrafarmakon”, „poczwórne lekarstwo”, którego składniki pozwolą pokonać ludziom lęk przed bogami, śmiercią i cierpieniem. Przed wejściem do szkoły Epikura widniało hasło: „Przyjemność jest najwyższym dobrem”, w odróżnieniu od Arystypa twierdził on jednak, że duchowe przyjemności są silniejsze od cielesnych, z racji tego, iż nie ograniczają się tylko do teraźniejszości, lecz obejmują też przeszłość i przyszłość. Epikur