Czym jest... pasja

Słowo „pasja” pojawiło się w tekstach polskich z XVI wieku. Wtedy miało znaczenie wyłącznie religijne, określając cierpienie i mękę Chrystusa, tak jak łacińskie „passio”. Później pasją zaczęto nazywać także nabożeństwa wielkopostne, w których mękę i śmierć Pańską się rozpamiętuje, oraz dzieła sztuki, plastyczne czy muzyczne, których tematem jest właśnie pasja. Na początku XVIII wieku, zapewne za sprawą francuskiego „passion”, „pasja” zaczyna funkcjonować w polszczyźnie ogólnej, w znaczeniu dużego zaangażowania w robienie czegoś, co bardzo lubi się robić. Zaczęto mówić o pasji naukowej, badawczej, podróżniczej, o tym, że ktoś robi czy lubi coś pasjami. W XIX wieku ukształtował się nowy odcień znaczeniowy pasji – zaczęto nią nazywać silny, niepohamowany gniew, wręcz furię. Pojawiły się wówczas takie związki frazeologiczne, jak „wpadać w pasję”, „doprowadzić kogoś do pasji” czy też „ostatnia pasja”, zastąpiona później przez „szewską pasję”. Co ciekawe, człowieka mającego zamiłowanie do czegoś nazywano miłośnikiem, entuzjastą, fanatykiem, niekiedy hobbystą (bo „hobby” od „pasji” trzeba przecież odróżnić), nie zaś pasjonatem. Rzeczownik „pasjonat” stosunkowo niedawno został zaaprobowany przez językoznawców w znaczeniu nazywania kogoś, kto ma pasję, człowieka ogarniętego pasją, dawniej oznaczał bowiem wyłącznie „człowieka skłonnego do wpadania w pasję, łatwo wybuchającego gniewem, raptusa”. Ludzie ogarnięci pasją odczuwają przemożną potrzebę robienia tego, czym